Dikke Van Pale 2.026

 Maar neen, helemaal niet

   Margaretha, Griet, Greet, Maggy ...

   Maria

 Mijden

 Asfalt

Maken    ovt méik  vd  gemakt  -   Hij wond zich op :  "hè méik zen ège diek"  ;    hij maalde er niet om :  "hè méik doa"e niks öt"  

 Onvast te been, sukkelachtig, wankel  (zie ook: "mankére")

   Broodzak

   Zware kipbak met rechte sponde en schuine "hoogsels", wielen 11 cm breed met 7 velgen en 14 spaken

   Kar voor vervoer van bomen  -  afbeelding

   Boekentas, werktas

Groeizaam,  bv. malse regen    Groeizaam weer

   Voogdij

   Ongeschoolde arbeider, bv.  kolenschepper, handlanger, sleper

   Ruilen

   Eten (etenstijd), schaften

   Niet meer in goede staat

 Te kort komen, ontbreken, ziek zijn

   Zwengel,  oa. verbindingsstuk tussen pedaal en trapas

   Toestel om na te meten of alles aangesloten was

 Mannenkleren

   Mannenzijde (rechts in de kerk)

 Amanda

 Potig manspersoon

   Mannen

   Mannelijk persoon (mannen)

   Rond 1 menneke (=3 geleggen) nog 7 geleggen bijgezet, de koppen bijeengebonden = 10 geleggen graan samen recht gezet

 Marmer  (bijv.nw.:  "marbere"  )

   Maria

   Loonberekeningsdienst 

   mat de prestaties op van mijnwerkers in de ondergrond

   Bediende die het geleverde werk in de pijler optekent voor berekening van het loon

 Grote kookpot

Meisje (mv. "maskes" )

Spek (snoep) -     Spekjes zijn mals,  maar wees voorzichtig als je er wilt in bijten:  "Maskesvlie"es ès mals, mèr zèt vurziechteg as ge t"r wult in bète".    

   Houten brug

   Een oud op whist lijkend kaartspel spelen, waarbij de 7 of 8 hoogste kaarten worden gebruikt (De mats is klaveren dame hoogste kaart, de miets is de 7 of de 8 van de troef tweede hoogste kaart).

   Met  -  Wijdbeens stappen:  "mé e brie"ed spoor góñ"    

   Merel

   Mei  -  de meiboom steken als het metselwerk klaar is:  " de mèè stèke "  

   Maaien

 Vlug meenemen, graaien. Toen ze scheidden griste ze alles mee , zelfs z"n pijp, z"n tabak en z"n sigaren. "Tóun ze öttie"en gonke skèèrde ze alles mee, zelfs z"n pèèp, zennen toebak en z"n sigare."   

 Meevallen

  Aankomstlijn. Wie gaat de koers winnen vroeg ze, wie het eerst over de eindstreep rijdt zei hij. "En wéi giet vandaag de koers wienne vróuge ze, die"en "t ieste euver de meet rait zee "m."    

 Casimir

   Melkkar, om melkkruiken te vervoeren

Melkbrood

   Breuksteen

   Vrouwenborst   mv "memme"

   Eindeloos praten, zeuren. De hele dag heeft ze liggen zeuren om mee te mogen gaan. "Nen oalingen dag ha ze tege mich linge memme vur toch mer mee te meuge."    

   Bedoelen, menen - Hij meende het: "Hè mèènde het"      

   Manier   mv. "menéire"  -  Dat is een heel onbeleefd persoon:  "Die"en het ooch gien menéire ! "  

   Heer,  mijnheer

   3 geleggen aan de kop samengebonden afbeelding 

   Jongen (s)  (aanspreekvorm)

   Minuut

 Emerantia, Emerance, Emerancia

 Drukte  -  Drukte maken, de boel op stelten zetten, complimenten maken: " merelle make "  

 Mergkool, veevoeder

   Maurice

   Handelaar, koopman

 Eucharistieviering -  Vroegmis: " D" ieste mès"   ;  Gouden bruiloft: "goo mès"    

 Meid

   Misschien

    Mest.   -  Mest uiteenstrooien  (zie ook: "brèèn") :  "mest brèèn"   

   Plaats waar de boer het mest stapelde

   Riek met 5 tanden om stal uit te mesten

   1.  Markt  2. Feestelijk dameshoofddeksel

   Etter,  pus

   Sukkelen, moeilijk werken  

   Mogen, lusten  - mag je:  "mugder"

   Mogelijk

   Voldoening  -  Hij heeft zijn zin gekregen:  "hè hèt zèn meugt"    

   Water en modder mengen om vis te vangen

 Midden

   Meer

   Min -  Je bent me er eentje:  "Gè zèt néi mien gèè ".   

 Mens

   Iedereen heeft zijn gebreken:   "An ne lèvetige miens en ne doei"e róuter skilt altèt éit"  
(lett:  aan een levende mens en een dode gaai scheelt altijd wat)

   Oud vrouwtje,  mensje

 Meeste

   Watergolf in het haar zetten

 Mikken, richten bij "skeutskéite"

   Geboord gat om schietlading in te steken

 1. Oud vrouwtje 2. Mensje

 Geneeskundig verkeerd behandelen

   Made  (mv:  "moai"e")

   Maat, kameraad

   Mate -  André, drink eens met mate !  Ja moeder, maar mijn maten waren ook allemaal zat:  "Dré, drinkt es mé moate !   Joa ma, mèr mèn moate ware ooch allemoal zat".    

   Oproeping in oorlogstijd

 Overhoop halen, zoeken

   Moet je ?

 Model

   Waar? Waar ga je heen? "Moe"e godder op af?"    

   1.  Gulzig en overdadig eten  2.  De mond vol proppen

   Waar naartoe, waarheen

   Kippenmaag,  maag (pejoratief)

   Grote bak (trog) met 4 poten om het brood in op te kneden,  baktrog  -  De baktrog staat in het bakhuis:   "De moel stöt in "t bakhöes."  

   Waterketel

   Altijd werkend bezig zijn, werken zonder doorzicht

   Waarvoor

   Waarom

   Wezel

 Chocolade hagelslag, uitwerpselen van muizen

   Bemoeiziek iemand

   Bemoeien     vd :  "gemóid"  -  Waar bemoei jij je mee, vertel dat eens:  "Moe"e móider (= móide gè) óch mee ?  Zekt dat es ! "   Ge moet U daar niet gaan bemoeien. "Ge moet och doa"e nié"e mee mói"e."    

   Moederdier (kan ook pejoratief voor moeder:  "ur mói"er ès een hoer !" )  -      De ekster is pas uitgebroed, want ze zit nog op het nest:  "De ekster zat mee platte jóng,
want de moi"er zit nog oppe nest."  

 1.Boos zijn 2. Meisje. Daar aan de vakschool woonde "n mooi meisje, mooi en lief, maar als ze haar zin niet kreeg dan kon ze "n ganse dag pruilen. "Doa"e anne vakskool woende "n tof mokke, skoe"en en léif, mer as ze hur goesting néi kreeg dan kon ze nen oalinge dag stön mokke."    Das een mooi meisje en ze is nog handig ook. "Da’s een hennig mokke en ’t es nog hennig ooch."    

   Meikever (zie ook:  prizikant) , afbeelding, info  -  Het was een meikever:  ""t War ne mölder, want zenne kop war zwet mè ne wiette skain op."  

   Molijzer, gebogen spoorstaven ter ondersteuning van steengang

   Molenaar

 Vermolmd hout Ze waren met hun tweetjes door de bodem van het bed gezakt, die was helemaal vermolmd:  "Ze ware mé hun twie"e durre beddebak gezakt, de boi"em zat hielegans vol molm ! " 

   Molshoop -  molshopen uiteen strooien :  "Molshoe"epe brèèn".    

   Gebogen ijzeren plaat

 Lid, sponsor van een vereniging,  voogd

   Maand

   Maandag

   Mondharmonica

   Masker

   Monorail,  transportrail tegen plafond

   Modder  -  De kinderen hadden zich in de modder nogal vuil gemaakt:  "De júng haan hun inne moos nogal begoaid !"  

 Spatbord

   Modderstraat

   Sinterklaassnoepje:  ook niknakske,  koekje met suikerschuimpje   -  Afbeelding

   Wroeten

   Gaar

   Maurice (zie ook: " Meries" )

   Morgen

   Morsdood

In "t oog houden, hebben:  "inne mót hoon, hemme" -     Ze hielden hem in "t oog, want ze verdachten hem van stroperij:  "Ze héilen "m inne mót, ze dachte dat "m ging strie"epe."    

   Mep

   Moto, motorfiets

 Met vlakke hand iemand op de rug slaan

   1. Slaag geven  2. Moeten. Het heeft zijn tijd nodig. ""t Mót zennen tijd hemme."   

   Kalf,  (fig.) losbol  -  Een pas geboren kalf :  "ne nuchtre mötte"      ,  een slachtrijp kalf :  "ne vette mötte"    

   1.  Onwel   2.  Lelijk 3. Moet ik?

   Ons Moeder

   Zeer lichte regenval

   Moe. Ik ben het kotsbeu. "Ich zen "t zoe mùi as koa pap."    

   Muur -  Er zijn overal gaten in de muur:  "Doa"e zèn allemoal kótter in de mùi"er".    

 Houtworm

 Kus - kussen:  "munne"Ze gaf hem met haar mooi mondje een kus op z"n blozende wangetjes. "Ze gaf "m mee heur skoe"e munneke "n mun op z"n blozende wengskes."    

   Bussel hout