Deze website gebruikt zoals de meeste website cookies om uw bezoek zo aangenaam mogelijk te maken. Wij respecteren hierbij uw privacy maximaal. Indien u verder gaat naar de website staat u de plaatsing van cookies toe. Meer info over ons cookiebeleid - klik hier. -
Paal in WO2
Na de activiteiten roind 'De groote oorlog' besteedt paalonline ook aandacht aan WO2. We voelen dat we niet moeten wachten om getuigen van deze oorlog in ons dorp te interviewen en informatie uit eerste hand te verkrijgen. Naast de info op de website organiseren we enkele activiteiten rond dit thema.
Schrijf ook mee geschiedenis met je eigen zolderschatten !
Heb je nog foto's, documenten of voorwerpen uit de oorlogsperiode ? laat het ons weten. Heb je weet van familieleden, kennissen, geburen... die nog iets bewaard hebben dat betrekking heeft op de oorlogsperiode, vraag hun medewerking en laat het ons weten.
Het moet niet specifiek gaan over de oorlog zelf. Alles over die periode is interessant en welkom voor publicatie op onze website en eventueel gebruik op een tentoonstelling die wij later zoeken op te zetten. Wij beloven uw eigendom met het grootste respect en zorg te behandelen en uiteraard ook in oorspronkelijke staat terug te bezorgen. Meestal blijft onze inbreng beperkt tot het inscannen of fotograferen van het materiaal.
|
Dank bij voorbaat! Stuur een mailtje naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. Je kan ook bellen naar Etienne Bervoets tel. 0497/303316. André Luyten tel. 011/422689 of neem contact op met: Cyril Rubens, Alex Van Roosbroek, Hilaire Poels, Eddy Vandepoel, of Jef Geboers |
|
Subcategorieën
De Vlucht - Ludo Laagland
De historische werkgroep van Paalonline verzamelde heel wat gegevens over Paal in WO2. Naast de publicatie van het boek 'Paal in de tweede wereldoorlog' hebben we nog heel wat materiaal te publiceren. In 'De vlucht' beschreef Ludo Laagland zijn belevenissen van tijdens de bevrijding in 1944. Zijn weduwe Anny Hoflijk gaf paalonline de toelating om dit verhaal te publiceren. Omwille van de omvang zal dit in wekelijkse afleveringen,15 in totaal, gebeuren.
De inhuldiging van het Dakotamonument op 8 mei 2025 vergde heel wat voorbereiding. Niet alleen het verhaal moest gedocumenteerd worden, maar het kunstwerk zelf kende ook zijn conceptiemoment en ontwikkelingsproces. We geven u hier een exclusieve inkijk in "the making of" met kunstenaars Ahmet Akay en Eddy Vandepoel aan het werk. Verder ziet u nog enkele leden van de historische werkgroep van paalonline de handen uit de mouwen steken om het monument in de juiste bochten te wringen: Armand Ariën, Jef Geboers, Alex Van Roosbroeck en Hilaire Poels.
Ook de interviews met Louis Vanlommel, in 1944 een jochie van 8 jaar en wijlen Flor Vandevenne, een ooggetuige van de crash, willen we u niet onthouden.
Bij de onthulling van het monument wordt onder de aanwezigen een gratis boekje verdeeld met het uitgebreide verhaal van de Dakota en zijn plek in de oorlogsgeschiedenis.
Doodgeschoten verzetsman krijgt eindelijk nieuwe grafzerk
UITNODIGING: Op 1 nov. 2023 om 16.00 u, KERKHOF BERINGEN-CENTRUM.
INITIATIEF VAN PAALONLINE, ECRU, FOCUS HISTORY & STADSBESTUUR BERINGEN
(Augustus 1944) Martinus Daniels uit Beringen was een jonge gast van 22, die niet akkoord ging met de Duitse bezetting van België tijdens WO 2.
Hij zat in het verzet, en tijdens de begrafenis van een doodgeschoten collaborateur in Beringen-Mijn was hij een toevallige getuige, hij vertikte het om de lijkstoet te groeten. Daardoor werd hij zonder reden opgepakt door gewapende “zwarten” die de stoet vergezelden. Dezelfde namiddag nog, op een verlaten plek in Tervant werd hij doodgeschoten.
Fragment uit het proces van het Krijgsauditoraat:
(Het was 14 augustus 1944)
(…) Ter plaatse gekomen moesten we afstappen en werd Daniels door Snijders het kreupelhout in gestuurd. Wij volgden alle vier. De jongen werd er door Snijders ondervraagd nadat hij op zijn knieën was moeten gaan zitten... Snijders vroeg inlichtingen aan Daniels over de weerstandsbeweging. Hij heeft hierop geantwoord maar ik herinner mij niet dat hij aan Snijders inlichtingen heeft gegeven over de ondergrondsche bewegingen. Ik kan niet met zekerheid zeggen of Snijders voor of tijdens het verhoor Daniels meedeelde dat hij zou doodgeschoten worden.
10 mei 2023: hulde aan onze slachtoffers
10 mei, roept die datum iets bij u op ? Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ? Correct !
Minder geweten is dat op die dag in het jaar 2023 het 100 jaar geleden is dat 'de Steen', zoals ons monument der gesneuvelden in de volksmond genoemd wordt, zijn plaatsje kreeg in het centrum van het dorp. Dat was aanvankelijk niet in de Heldenlaan, maar op het plein naast de kerk, aan de Diestersesteenweg. De gemeente heeft het monument, samen met de gedenkplaat van de verbroedering der linieregimenten, laten renoveren, zodat het de volgende 100 jaar met succes kan doorstaan.
In 2015 besteedden we al eens een bijdrage aan de interessante geschiedenis van dit monument. We herhalen dit stukje graag voor u en geven er nog een geschiedenis in postkaarten bij.
In De Piot ,het tijdschrift van de Verbroedering van het 5de Linie werd de inhuldiging van de gedenksteen uitvoerig beschreven. Dank zij Lt. Kolonel Wilfried Van Hoeck van de Koninklijke Vereniging van het 5de Linie regiment hebben we unieke foto’s en bijdragen uit 1946 ontvangen die wij hierbij mogen publiceren.
De verslagen in het tijdschrift "De Piot" tonen dat de herdenkingsplechtigheid aanvankelijk jaarlijks plaatsvond, vervolgens om de 5 jaar, om dan in 1975 een stille dood te sterven.
Het monument van de gesneuvelden van WOI en WOII in de Heldenlaan is verleden jaar gerenoveerd. Op 10 mei wordt dit monument opnieuw ingehuldigd, op deze dag staat het exact 100 jaar in het centrum van ons dorp. De gedenksteen voor de gesneuvelden van het 35ste Linie werd op 16 juni 1946 , onder grote belangstelling, ingehuldigd door de Verbroedering van 5de, 17de,35ste en 55ste Linie. Deze gedenksteen werd destijds bevestigd aan het oud gemeentehuis van Paal maar is uiteindelijk verplaatst geworden naar de monumentsite in de Heldenlaan.
Rosalie Thijsmans en Jan Laenen: gestorven omdat ze geen partizanen wilden verraden
Naar het einde van de Tweede Wereldoorlog heerst in Limburg een kleine burgeroorlog. De Sicherheitspolizei en de Sicherheitsdienst van Hasselt (zeg maar: gestapo) organiseert bijna dagelijks razzia’s, op zoek naar partizanen, mensen die zich gewapenderhand verzetten tegen de Duitse bezetting.
In de morgen van 16 juni 1944 komt een groep van 25 à 30 personen, samengesteld uit gestapo’s, leden van de Zwarte Brigade (Vlaamse collaborateurs) en Feldgendarmen aan bij de café van Jan Laenen en Rosalie Tijsmans in Ulfort / Tervant, vlakbij de kolenhaven van Beringen. Het café wordt vooral bezocht door schippers en... vermits het nogal afgelegen is, ook door ondergedoken partizanen. Ze zijn op zoek naar Gust Convens, een van de partizanenleiders in Limburg.
De geschiedenis van de brug van Tervant: deel 5 de brug 1958-2021
Begin van WOII, tijdens de 18-daagse veldtocht, werd op 10 mei 1940 de brug opgeblazen door het Belgisch leger. In 1942 werden de peilers van de brug opnieuw gebouwd maar de werken werden gestaakt. In 1955 werd de constructie van de brug opnieuw opgestart door aannemer H.Heylen uit Dessel. Deze aannemer heeft de muren en peilers, die tijdens de bezetting gebouwd werden, gerestaureerd. Tot 1958 moest de oversteek gemaakt worden met een veer.
De geschiedenis van de brug van Tervant: deel 4 de oorlogshandelingen rond de brug in mei 40
het kanaal in de vuurlinie
Op 1 september 1939 viel Duitsland Polen binnen. Engeland en Frankrijk begrepen dat met Hitler niet te onderhandelen viel en verklaarden Duitsland de oorlog.
België en Nederland bleven neutraal.
Na de val van Polen zwegen de wapens, het was oorlog maar er werd niet gevochten.
Dit was het begin van “de schemeroorlog”. Iedereen vroeg zich af wanneer en hoe gaat Duitsland Frankrijk aanvallen?
België mobiliseerde zijn reserve eenheden die voor een groot gedeelte opgesteld werden aan het Albertkanaal.
foto: het verbrede Albertkanaal in 1938
Maria Rosalia Thijsmans: hulp gezocht !
Weinigen kennen haar nog. Deze Tervantse stierf in het strafkamp van Ravensbrück, 1944. Na de oorlog werd haar stoffelijk overschot overgebracht naar haar laatste rustplaats op het kerkhof van Tervant. Af en toe merken we dat er een bloem wordt neergelegd op haar graf. Graag zou de historische werkgroep van paalonline in contact komen met ieder die haar nog gekend heeft, haar 2 dochters die eveneens in Ravensbrück opgesloten waren of gewoon informatie over deze dame heeft. Neem aub contact op met : Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
In afwachting delen we alvast onze informatie (ook gepubliceerd in het boek Paal in WO2):
In 1942 was Tessenderlo als Beiroet. Filmmaker Eddy Vandepoel maakte rond deze gebeurtenis in 2009 al een docudrama: http://www.focushistory.be/de_ramp_van_tessenderlo.html
Op woensdag 29 april 1942, om 11.27 uur stipt, werd Tessenderlo opgeschrikt door een hevige explosie, die gevolgd werd door een enorme luchtverplaatsing. Door de plotse luchtdrukstijging zakten de huizen in de onmiddellijke omgeving van de fabriek als kaartenhuisjes ineen. Binnen een straal van enkele kilometers werden de daken van de woningen geblazen, terwijl overal de ruiten sprongen en de deuren versplinterden. Even later regende het puin over het dorpscentrum, waardoor de straten gehuld werden in een dikke mist van rondvliegend stof. Overal hoorde men slachtoffers kermen vanonder het puin en lagen er lijken en gekwetsten op de grond. De ramp eiste 4 levens uit Paal, allemaal jongens die in de vakschool les volgden: Jozef Tielens 16 jaar, Emile Huybrechts 17 jaar, Eduard Enkels 15 jaar en Alfons Engelen 14 jaar:
In de nacht van donderdag 11 op vrijdag 12 mei 1944 om 1 uur werd de Zuidsstraat in Beverlo en de Tuinwijk in Beringen Mijn gebombardeerd.
Een dramatische vergissing van de geallieerden die dachten het kamp van Leopoldsburg te treffen, met als resultaat 101 doden: 80 burgerslachtoffers, 8 bemanningsleden van een neergestorte Lancaster en 13 Duitse soldaten, die in de jongensschool in de Zuidstraat sliepen. Er waren ook nog 55 gewonden. De ravage was enorm, Beverlo en de Tuinwijk werden herschapen in een grote puinhoop. Vele huizen waren verwoest en onbewoonbaar.
PAALSE SLACHTOFFERS:
Op 14 mei zal het 80 jaar geleden zijn dat de familie Kimpen uit Paal, op de vlucht voor het naderende oorlogsgeweld, in Okselaar getroffen werd door een bombardement. De historische werkgroep van paalonline ging op zoek naar de locatie en vond in de Heemkundige kring van Averbode een schitterende bondgenoot. Zij zochten alle puzzelstukjes bij elkaar en publiceerden een uitgebreid artikel in hun tijdschrift. Paalonline mag van hen dit artikel ook online publiceren. We doen dat in 5 delen die wekelijks verschijnen. Lees hier deel 5: 
Kimpen__Oorlog_in_Okselaar_5.pdf
Op 14 mei zal het 80 jaar geleden zijn dat de familie Kimpen uit Paal, op de vlucht voor het naderende oorlogsgeweld, in Okselaar getroffen werd door een bombardement. De historische werkgroep van paalonline ging op zoek naar de locatie en vond in de Heemkundige kring van Averbode een schitterende bondgenoot. Zij zochten alle puzzelstukjes bij elkaar en publiceerden een uitgebreid artikel in hun tijdschrift. Paalonline mag van hen dit artikel ook online publiceren. We doen dat in 5 delen die wekelijks verschijnen. Lees hier deel 4: Kimpen__Oorlog_in_Okselaar_4.pdf
Op 14 mei zal het 80 jaar geleden zijn dat de familie Kimpen uit Paal, op de vlucht voor het naderende oorlogsgeweld, in Okselaar getroffen werd door een bombardement. De historische werkgroep van paalonline ging op zoek naar de locatie en vond in de Heemkundige kring van Averbode een schitterende bondgenoot. Zij zochten alle puzzelstukjes bij elkaar en publiceerden een uitgebreid artikel in hun tijdschrift. Paalonline mag van hen dit artikel ook online publiceren. We doen dat in 5 delen die wekelijks verschijnen. Lees hier deel 3: Kimpen__Oorlog_in_Okselaar_3.pdf
Paal in WO2: het drama van de familie Kimpen (deel 2)
Op 14 mei zal het 80 jaar geleden zijn dat de familie Kimpen uit Paal, op de vlucht voor het naderende oorlogsgeweld, in Okselaar getroffen werd door een bombardement. De historische werkgroep van paalonline ging op zoek naar de locatie en vond in de Heemkundige kring van Averbode een schitterende bondgenoot. Zij zochten alle puzzelstukjes bij elkaar en publiceerden een uitgebreid artikel in hun tijdschrift. Paalonline mag van hen dit artikel ook online publiceren. We doen dat in 5 delen die wekelijks verschijnen. Lees hier deel 2: Kimpen__Oorlog_in_Okselaar_2.pdf
Paal in WO2: het drama van de familie Kimpen (deel 1)
Op 14 mei zal het 80 jaar geleden zijn dat de familie Kimpen uit Paal, op de vlucht voor het naderende oorlogsgeweld, in Okselaar getroffen werd door een bombardement. De historische werkgroep van paalonline ging op zoek naar de locatie en vond in de Heemkundige kring van Averbode een schitterende bondgenoot. Zij zochten alle puzzelstukjes bij elkaar en publiceerden een uitgebreid artikel in hun tijdschrift. Paalonline mag van hen dit artikel ook online publiceren. We doen dat in 5 delen die wekelijks verschijnen. Lees hier alvast deel 1: Kimpen__Oorlog_in_Okselaar_1.pdf
Stans is geboren in 1932 als de jongste dochter van Francis Diepvens en Louisa Gielen. Het gezin telde 4 zonen en 2 dochters en woonde in een lemen boerderij in de Brelaarstraat, in de nabijheid van de 'gèren' van de Sint-Jorisgilde . Vader was ook gekend als Sus Klonk omdat hij naast het beroep van landbouwer ook nog houten klompen maakte en wissen manden vlocht.
Stans vertelt : “Tijdens de mobilisatie kampeerden er
Paal werd op 6 september 1944 om 11u, na 57 maanden bezetting, bevrijd door de 32 ste Brigade van de Britse Guards Armoured Division. Ze bereikten na een kwartier de oevers van het Albertkanaal in Tervant. De bevrijders werden daar met open armen ontvangen. De Belgische vlaggen verschenen aan de huizen, aan de kerktoren en de wip van de Sint- Pietersgilde. De klok van de kerk begon te luiden. De mensen kwamen op straat om de bevrijders te verwelkomen. Het feest kon beginnen en er werd uitbundig gevierd.
Maar aan de overzijde van het Albertkanaal was het wel iets anders. Daar hadden alle beschikbare manschappen van de Duitsers vanuit Nederland zich verzameld, om een aanval voor te bereiden op het bruggenhoofd van Beringen. Om de situatie nog erger te maken
De dood van een schipperszoon
Ward Perceval vertelt (notities A. Luyten): (rechts: alle schepen op Duits bevel gemeerd in de kolenhaven van Tervant)
Bij de bevrijding van Tervant lag het schip ”Mariette”, eigendom van vader Robyn, op bevel van de Duitsers, zoals alle andere schepen, aangemeerd in de kolenhaven van Tervant. De Duitsers hadden schrik dat de Britse troepen met behulp van de schepen een noodbrug zouden bouwen en die moesten daarom tegen elkaar aan in de haven ter plaatse blijven. Tervant werd voortdurend door de Duitsers beschoten vanuit Olmen.
Meer...
BEVRIJDING EN BOMBARDEMENT VAN TERVANT
Op 6 september 1944 rond de middag, werd Tervant tot aan het kanaal bevrijd door de Britse Welsh Guards. Vreugde alom, Belgische vlaggen kwamen aan de huizen tevoorschijn en vreugdeschoten weerklonken. De aankomst van de Britten werd uitbundig gevierd, maar de overzijde van het Albertkanaal, met de kolenhaven, was nog in Duitse handen en daar werd nog hard gevochten. Ook het bevrijde Tervant kwam nog onder druk te staan. Duitse artillerie op de oevers van het kanaal Kwaadmechelen Dessel nam Tervant regelmatig onder vuur. Het werd te gevaarlijk en verschillende families vluchtten naar Paal Centrum, bij familie. Ook het gezin van Henri Pieters verhuisde naar Paal, bij boer Reynders, de bakker. Enkel een paar mannen bleven in Tervant.
Wereldoorlog 2: de rokers
Anno 2020 is tabak een verguisde plant, maar tot de jaren 70 was dat even anders. Zeker in tijden van schaarste en rantsoenering waren tabak en afgeleide producten een hoogst begeerd genotsmiddel.
In de Tweede Wereldoorlog was dat niet anders. De tabak en sigaretten werden zeldzaam en op den duur kreeg elke man maar 120 gr tabak of 120 sigaretten per maand. Voor de echte rokers was dat veel te weinig, ze zochten naar een noodoplossing.
VLUCHT NAAR ZUID-FRANKRIJK: gezin Frans Aerts en Stefanie Thys
Vorige aflevering brachten we het relaas van de neergestorte Messerschmitt in het veld naast de familie Aerts-Thys. Nu het hele oorlogsverhaal, Elza vertelt… Op 10 mei 1940 woonde dit jonge gezin op de Klitsberg 13 in Paal.
Vader Frans werkte als controleur op de zwarte stoomtram. Het gezin had vijf jonge kinderen: Leon, 10 jaar, Alexander en Felis 8, Maria 3 en Elza amper 1 jaar; moeder Stefanie was hoogzwanger… later komen er nog 4 kinderen bij. De ochtend van 10 mei zat de schrik er goed in en alles werd voorbereid om te vluchten. Gepakt en gezakt stonden ze klaar om zo vlug mogelijk te vertrekken
De zwarte stoomtram reed nog onregelmatig op dat ogenblik, maar Frans wist wanneer er een tram naar Diest zou rijden. Van ver zag hij hem afkomen. Hij liet de tram speciaal voor de deur stoppen. Iedereen stapte in, richting Diest. Daar namen ze de trein naar Brussel, overstappen en dan in één keer naar Parijs. In Parijs namen ze de vluchtelingentrein naar het Zuiden van Frankrijk. Na verscheidene dagen rijden kwamen ze in Toulouse aan. Ze werden er opgevangen door diensten van het Rode Kruis en overgebracht naar een klein dorpje. In de verte zagen ze Lourdes liggen. Ze werden gehuisvest in een woning in het dorp. In de beginperiode waren ze niet echt welkom en soms werden er al eens rotte tomaten achterna gegooid. Het ergste was de dag dat België zich overgaf, op 28 mei 1940. Toen werden ze beschouwd als verraders.
De adelaar gecrasht ...
MESSERSCHMITT B.F. 110 crasht in Paal
17 augustus 1943. In de nacht heeft er boven Paal een luchtgevecht plaats tussen Britse en Duitse vliegtuigen. Een Duits vliegtuig wordt geraakt en wil een noodlanding inzetten. De piloot is zijn vliegtuig echter niet meer meester en moet zich redden met zijn valscherm. Hij komt veilig neer in een veld in Geenhout en wordt opgehaald door de Duitse soldaten die wat verderop in het dorp , in de meisjesschool en het patronaat, gekazerneerd lagen. Het vliegtuig, een Messerschmitt B.F. 110, tolt door de lucht en scheert vlak over het café van Albert Cloostermans op de Diestsesteenweg. Aan de overkant van de steenweg baant het zich een weg door het korenveld en komt tot stilstand voor de kelder van Leon Huysmans en Caroline Enkels. Leon was pas een nieuwe woning aan het bouwen. De kelder was nog maar net klaar en met de ruwbouw moest nog begonnen worden.