Deze website gebruikt cookies

Deze website gebruikt zoals de meeste website cookies om uw bezoek zo aangenaam mogelijk te maken. Wij respecteren hierbij uw privacy maximaal. Indien u verder gaat naar de website staat u de plaatsing van cookies toe. Meer info over ons cookiebeleid - klik hier. -

Woorden van de week (4): een gèèr en een goar

vogelsgeerBrelaarWat is een gèèr en wat is een goar ? De Dikke van Pale leert het ons:

Gèèr Dunne lange staak, lange stok
Een geer was in het Oudnederlands een werpspies, een speer, of ook een spits toelopend stuk grond.  Het woord is nog bewaard gebleven in de voornaam Gerhard (sterk met de speer), en afgeleiden Gerard, Geert, Gert …

De ‘vogelsgère’ zijn nog redelijk  landschapsbepalend op de Buiting,  al zijn de houten palen (staande wip) tegenwoordig vervangen door metalen pylonen.  ‘Boengère’ zie je al veel minder in de Paalse tuintjes, ‘viesgère’ verzamelen zich niet meer aan de Zwarte Beek maar rond de Paalse Plas en putgère zijn helemaal verdwenen…  Dat waren lange stokken waarmee de aker uit de waterput gevist werd.  (foto:  Maria Diepvens voor de gèèr van Brelaar.  Heeft nog iemand een foto van een houten staande wip (boog of karabijn) uit Paal ? )

 

hoeve

(foto:  hoeve Thoelen, Paalstraat.  Onder de 'neuzel' zie je nog een 'putgèèr' hangen)

 

 

 

 

 

 

Goar - zelfst.naamw.(v) - boerderij -     Afsluiting van weideingang  -  Doe de afsluiting dicht, anders gaan de kalveren misschien lopen:  "Trekt de goar mèr toe achter ur gat, aners gón de kalver miskéin loe'epe! "  
 

(In de betekenis van ‘gaar’ zeggen wij ‘de petette zèn mörf ‘, al kennen wij ook wel ‘nen halve goare’)
Onze ‘goar’ is etymologisch verwant met het Duits ‘Garten’ en het Engels ‘garden’,  in het Nederlands nog bewaard in samenstellingen als boomgaard, wijngaard …    Een gaard was een omheinde tuin.  Onze Buitingse ‘goar’ staat voor een deel van die omheining, namelijk de afsluiting of hek, een vorm van betekenisverenging dus. 
Vergelijk ook het woord ‘tuin’ met het Duitse ‘Zaun’, dat daar nog omheining betekent,  in het Nederlands is de betekenis verschoven naar wat er zich binnen die omheining bevindt.
(foto's:  enkele 'goare' in het Willebroek, Brelaar)

goar1goar2

Laatst aangepast op 14 januari 2020
Log in om reacties te plaatsen
vksvlsolviDe Berk

De Opaalweer1afvalkalender1wacht1

Volg ons ook op facebook

Wedstrijd

vatana
Maandelijks is er met de paalonline-wedstrijd een vatana-waardebon van €50 te winnen. Meer info in de rubriek Wedstrijd

Dikke van Pale

  • Woorden van de week: 't sköpskère en 't spiennewéil

    doornroosjeJongeren kunnen zich nog maar met moeite voorstellen wat het is om je aan een toestel als een spinnewiel te prikken, of ze moeten grootgebracht zijn met het sprookje van Doornroosje. Dit lieve kind had bij haar geboorte de voorspelling meegekregen dat ze zich op haar vijftiende aan zo'n spoel zou prikken en sterven.

    Gelukkig voor haar werd het maar een 100-jarige slaap. Weinigen zullen beseft hebben dat het hier om een eerder erotisch verhaal ging, noch zij die het hoorden vertellen, noch zij die het sprookje voorlazen.

    Geschreven op 18 mei 2020 in Dikke van Pale - gezegdes Reageer als eerste! Lees meer...