In de gesprekken die we voerden met alle partijen, in voorbereiding op de gemeenteraadsverkiezingen van 2018, deden we de stellige indruk op dat partijen en alleszins de huidige coalitiepartners, de intentie hadden om inspraak in het gemeentebeleid ter harte te nemen en het ter zake gevoerde beleid grondig bij te sturen.

In de partijprogramma’s voor de verkiezingen werd alleszins de indruk gewekt dat ernstige inspraak, met initiatiefrecht en zelfs met budgetverantwoordelijkheid, in het beleid zou opgenomen worden.

In het voorjaar van 2019 werd gestart met de voorbereiding van een inspraaktraject met externe begeleiding van een gespecialiseerd bureau.

Omdat op deze voorbereidende vergaderingen met de vorige “Buurtplatfoms” vooral werd ingezoomd op algemene informatie over de verschillende gradaties en methodes van en in een inspraakproces, hebben we vanuit paalonline zelf een korte nota overgemaakt aan het gemeentebestuur, waarin we onze visie op enkele grote lijnen in het inspraakproces en vooral op het initiatiefrecht in de toekomst probeerden te verduidelijken.

Vooreerst waren we van mening dat de huidige benaming “buurtplatforms” niet beantwoordt aan de reële organisatie van de participatie per dorp: Beringen-Centrum, Beringen-Mijn, Beverlo, Koersel en Paal.

In alle definities is “een buurt” een deel van een dorp of een stad, nooit het geheel.

Omdat het de bedoeling is om de burgerparticipatie fundamenteel te verbeteren in de toekomst lijkt het aangewezen om ook te vertrekken met een nieuwe naam die de betrokkenheid van de burgers bij de werking kan/zal verbeteren.

Als we burgers echt actief willen betrekken bij het beleid en zich laten inzetten voor de ontwikkeling van de dorpen, moeten we deze dorpsraden voldoende autonomie geven om zelf initiatieven te nemen, adviezen uit te brengen en projecten te realiseren.

Het moet de bedoeling zijn om, op termijn, bepaalde bevoegdheden die nu op gemeentelijk vlak worden uitgeoefend te delegeren naar het dorpsniveau.

Een autonome werking veronderstelt een professionele ondersteuning. Het betreft een of meer deskundigen die zich verdiepen in de dorpsproblematiek, die studiewerk kunnen verrichten, die lobbyen bij de bevoegde schepenen en ambtenaren. Zij genieten het volle vertrouwen van de leden van de dorpsraad en kunnen, indien nodig, onafhankelijk optreden t.o.v. het gemeentebestuur.

Naarmate bevoegdheden van het gemeentelijk naar het dorpsniveau gedelegeerd worden kan ook de professionele ondersteuning van de dorpsraden verder uitgebouwd worden.

De dorpsraad beschikt over een eigen budget voor de financiering van de courante werking.

Daarnaast kunnen binnen een dorpsraad projecten uitgewerkt worden autonoom of samen met het gemeentebestuur, al of niet onder gemeentelijke regie.

De financiering van deze projecten wordt opgenomen in het gemeentebudget.

Naarmate de bevoegdheden van de dorpsraden uitbreiden wordt de budgettering navenant aangepast.

Het zou de bedoeling moeten zijn om op termijn te evolueren naar geheel of gedeeltelijk verkozen dorpsraden.

Naarmate het gemeentebestuur meer vertrouwen krijgt in de nieuwe structuur van dorpsraden en de burgers meer dan nu het belang inzien van dit democratisch vehikel, zal de vraag naar het implementeren van systemen van directe democratie toenemen.

Als we het erover eens zijn dat we op termijn moeten evolueren naar een beter democratisch politiek model, zoals hoger geschetst, met een grotere betrokkenheid van de burgers moeten we vanaf nu stappen zetten in die richting.

Begin januari deed het gemeentebestuur van Beringen een aantal voorstellen verwoord in een organiek – en een huishoudelijk reglement om de inspraak concreet vorm te geven.

Deze voorstellen werden begin januari 2020 besproken en grondig geamendeerd op een vergadering van een ad hoc-werkgroep.

Op een vergadering van de verenigde Buurtplatforms op 3 februari 2020 werd meegedeeld dat een nieuw organisatievoorstel zou uitgewerkt worden en, indien nodig, opnieuw besproken.

Ondertussen tikt de klok. We zijn al half april. Nog even en een derde van de bestuursperiode is al verstreken en… we moeten nog starten.

Uit informele gesprekken blijkt niettemin dat de intentie om stappen in de goede richting naar meer burgerparticipatie intact blijft. Het blijkt een moeilijk parcours met hindernissen te zijn, dat moet afgelegd worden.

Wij wachten geduldig af en blijven rekenen op een doorbraakvoorstel dat concreet inhoud geeft aan “een nieuw partnerschap met de burger”, zoals het in het bestuursakkoord van de nieuwe ploeg genoemd wordt.

We hopen alleszins dat het geen “ezelsdracht” wordt!

Gust Luyten

Paal,15 april 2020